EXMARaLDA
ODTÜ Sözlü Türkçe Derlemi Projesi, çeviriyazı ve derlem yönetimi için Hamburg Üniversitesi’nde geliştirilen EXMARaLDA sistemini kullanmaktadır.
EXMARaLDA (Extensible Markup Language for Discourse Annotation), sözlü iletişimlerin yazıya çevrilmesi, ortaya çıkan derlemlerin yönetilmesi ve bu derlemler üzerinde ileri düzey arama ve dilbilimsel çözümlemelerin yapılmasını sağlayan araçlar, kavramlar ve veri biçimlerinden oluşan sistemdir.
EXMARaLDA’nın özgün yönü, müzik partisyonu biçimindeki düzenleyicisi (Partitur Editor) yardımıyla istenilen dilbilimsel çözümlemeleri, katmanlar halinde zaman çizgisine hizalı bir biçimde görüntüleyebilmesi ve derlem yönetimi için gerekli tüm araçları içermesidir. EXMARaLDA programlarını geliştiren Hamburg Üniversitesi Çokdillilik Araştırmalar Merkezi çalışanları Thomas Schmidt ve Kai Wörner de ODTÜ Sözlü Türkçe Derlemi Projesi ekibinin bir parçasıdır.
EXMARaLDA programları, çeviriyazının yapıldığı Partitur Editor, derlem veritabanının yönetildiği Corpus Manager (CoMa) ve ileri düzey arama aracı EXAKT‘tan oluşmaktadır.
HIAT, DIDA, GAT, CHAT gibi çeviriyazı sistemleri ile uyumlu çalışabilen EXMARaLDA, dosya formatı olarak XML kullanmaktadır. HTML, PDF, RTF gibi yaygın formatlarda çıktı verebilen EXMARaLDA, yapılan çeviriyazı ve çözümlemelerin paylaşımını ve görselleştirilmesini kolaylaştırmaktadır. Uluslararası standartlara sahip XML dosya türünün kullanılması, başka sistemlerle (Praat, ELAN, TASX Annotator) uyumlu çalışabilmeyi ve dosyaların uzun vadede geçerliliğini sağlamaktadır.
Türkçe içeren birçok derlem projesinde kullanılan EXMARaLDA, tüm işletim sistemlerinde (Mac, Linux, Windows) çalışabilmektedir.